دیسک کمر
دیسک کمر عارضه ای است که در اثر وارد شدن فشار زیاد یا ضعیف شدن عضلات کمر در اثر بالا رفتن سن ممکن است به وجود آید و مهمترین علامت آن درد می باشد. در ستون فقرات بدن انسان بين مهره های کمری استخوانی، بالشتک ها يا صفحاتی از جنس غضروف قرار دارند كه به آنها ديسک گفته ميشود و در کمر به آنها دیسک کمر گفته می شود. انسان دارای 5 مهره کمر است كه در پايين آنها نیز استخوان مثلثي شكلي قرار گرفته است. بنابراین در ناحيه كمر، تعداد دیسک های بین مهره ای 5 عدد می باشد. وظيفه اصلي دیسک ها در ستون فقرات بدن انسان، ضربهگير بودن آن است. به عبارتی دیسک ها، فشارهايی را كه به ستون فقرات وارد ميشود را جذب ميكند و در بهبود حركت بين مهرهها کمک می نماید. بنابراین همه افراد دیسک کمر دارند و منظور از دیسک کمر، فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر می باشد که البته یکی از صعب العلاج ترین بیماری های ستون فقرات میباشد.
دیسک کمر از چه جنسی ساخته شده است؟
در کمر افراد، ساختار ژله ای شکلی وجود دارد که عمدتا از آب و کمی پروتئین بوده و دیسک کمر را تشکیل می دهد. معمولا افراد دیسک را کمر دردهایی می دانند که بسیار دردناک بوده و مانع فعالیتهای روزانه میشود. بنابراین همان طور که عنوان شد بیماری دیسک کمر در حقیقت به وضعیت فتق دیسک کمر اطلاق می شود.
بیماری دیسک کمر در مردان و زنان تقریبا با شدت مساوی مشاهده می شود. بعضی از منابع معتقدند در مردان30 تا 50 سال، فتق دیسک کمر کمی بیشتر دیده می شود. متاسفانه ما روز به روز با سونامی افزایش شیوع و کاهش سن ابتلا به کمر درد به علت دیسک کمر مواجه هستیم؛ به گونه ای که حتی در کلینیک ها، شاهد مراجعه جوانانی در رده سنی ۱۶ تا ۲۰ سال با کمردردهایی که به علت فتق دیسک کمر روی داده هستیم.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده می شود، بیرون آمدن ماده ژله ای داخل دیسک کمر، عصبی که از کنارش رد می شود را تحریک می کند. این در واقع همان پارگی دیسک کمر می باشد. مجموعه چند ریشه عصب که توسط دیسک های کمر تحریک می شوند، موجب تحریک عصب سیاتیک ناشی از دیسک کمر شده که به آن درد سیاتیکی می گویند. بنابراین در بسیاری از موارد دیسک کمر و سیاتیک به نوعی مطرح کننده یک بیماری هستند.
• علایم دیسک کمر
- درد موضعي در ناحيه كمرکه در بسیاری از بیماران ممکن است وجود نداشته باشد!
- درد انتشاری در پاها به عنوان یکی از مهمترین علل دیسک کمر مطرح می باشد.
- بی حسی و ضعف عضلانی
- احساس گزگز و مور مور و خواب رفتگی در پاها
- احساس سوزش عضلانی
شایان ذکر است علائم اولیه دیسک در اغلب افراد، ضعف عضلات ناحیه کمر و شکم است. به دنبال آن دیسک ضعیف شده و با یک حادثه جابجا شده و با فشار به اعصاب، موجب بروز کمر درد و درد ساق پا، ران و ... شوند.
بسیاری از بیمارانی که دچار گزگز و مور مور در پا ها می باشند ابتدا به بیماری ام اس شک می کنند. در حالی که خواب رفتگی پا بیشتر به دلیل تحریک ریشه عصب توسط دیسک کمر می باشد تا بیماری ام اس. در ام اس بسیاری از علایم از جمله ضعف و دو بینی و ... بسیار بارزتر می باشد.
دیسک کمر ممکن است موجب کمردرد بسیار شدید شود. با این وجود در موارد مزمن ممکن است اصلا کمردرد هم نداشته باشد و فقط علائم درد باسن و درد ساق و کناره پا ایجاد کند. بسیاری از بیمارانی که سابقه کمردرد دارند، ممکن است مربوط به گذشتههایی باشد که خود به راحتی نتوانند به دیسک کمر و درد ساق و کف پا خود ارتباط دهند.
• علایم دیسک کمر شدید و پارگی دیسک کمر
بیمار با دیسک کمر شدید ممکن است از درد شدید کمر و انتشار آن به باسن و پاشنه شکایت داشه باشد. بی حسی و بی قوتی پاها و کاهش تمایل جنسی و اختلالات ادراری مانند کاهش یا تند شدن ادرار ممکن است از علائم دیسک کمر شدید باشد.
دیسک کمر خفیف و یا دیسک کمر متوسط نیز اگر درگیری زیادی روی عصب ایجاد کنند، می توانند علائم فوق را ایجاد کنند.
• ارتباط دیسک با درد پاها
گاهی به دلیل فشار ناگهانی که به ستون فقرات وارد می شود، دیسک نیز از جای خود خارج شده و باعث اعمال فشار بر ریشه های عصبی می شود. فشار دیسک ممکن است با احساس کمردرد و سوزش در پاها همراه باشد. علاوه بر آن، ممکن است احساس درد دیسک کمر با احساس گزگز و بی حسی در پاها و درد پا و ساق نیز همراه باشد.
در برخی مواقع فتق دیسک کمر، دردی در کمر ایجاد نمی شود؛ با این وجود دیسک باعث ایجاد درد پا و درد در ناحیه ساق پا و یا ران فرد می شود. بنابراین ممکن است دیسک عامل ایجاد درد در پا، ران، ساق پا و باسن باشد ولی منشا اولیه درد، در کمر باشد.
• عوامل تاثیر گذار در ایجاد دیسک کمر
یکی از عوامل ایجاد دیسک کمر، فشار زياد و ناگهاني مثل زمينخوردن يا بلندكردن يك جسم سنگين می باشد. از سایر عوامل ایجاد دیسک کمر نیز اعمال فشارهای كم اما مكرر می باشد، مثلا سالها فرد پشت میز خود می نشیند و به تدریج دیسک کمر را تحریک می کند. علت آن را باید در تمام این سال هایی جستجو کرد که فرد بدون ورزش و حرکتی در حین کار طولانی نشسته است.
در زمانی که فرد به سمت جلو خم ميشود يا تنه را به يك سمت ميچرخاند، ديسک های كمر نیز بيشتر به سمت عقب فشرده ميشوند. پس زمانی که فرد بهطور مكرر به جلو خم شده يا بارها با چرخش تنه مواجه باشد، احتمال فتق ديسك فرد افزايش مييابد.
• راههای تشخیص دیسک کمر
از جمله راه های تشخیص می توان به موارد زیر اشاره کرد:
در تشخیص پزشک معالج، از بیمار مبتلا به كمر درد خواسته می شود که دراز کشیده و پای خود را به صورت عمودی بالا ببرد. تست MRI، تست نوار عصب و عضله، معاینه انگشت شست، الکترومیوگرافی یا عضلهنگاری برقی، میلوگرام، پرتونگاری، توانایی راه رفتن روی پنجه و پاشنه از مهمترین معاینات در تشخیص دیسک کمر می باشد.
• پارگی دیسک کمر چیست؟
همه افراد دارای غضروفی به نام دیسک در بین ستون فقرات خود می باشند. در واقع بیماری دیسک کمر عمدتا به فتق به همراه پارگی دیسک کمر در لایه خارجی آن اطلاق می شود.
• درمان دیسک کمر
تمام دردهای ناحیه ستون فقرات پشتی و کمری، با استفاده از یک شیوه درمان، درمان پذیر نیستند. ابتدا می بایست مشخص شود که درد ایجاد شده در این ناحیه چه علتی دارد و در صورتیکه علت آن اسکلتی عضلانی باشد، شیوه های غیر جراحی کلینیک جامع توانبخشی لوتوس، می تواند گزینه مناسبی جهت درمان آن باشد. شایان ذکر است برخی از دردهای این ناحیه ممکن است به علت عوارض احشایی و یا علل دیگری که به طور مستقیم با ستون فقرات مرتبط نیستند، ایجاد شده باشد. لذا پزشک با در نظر گرفتن نکات زیر درمان خاص دیسک کمر هر بیمار را طرحریزی خواهد کرد:
- سن، وضعیت سلامت عمومی و سابقه پزشکی
- شدت عارضه و گسترش آن
- نوع عارضه
- میزان تحمل در برابر داروها، روشها یا درمانهای خاص
- پیشبینی روند بیماری
- نظر بیمار
استراحت مطلق
در مرحله اول درمان ديسك كمر، فرد می بایست استراحت کند و فعالیت های روزانه را به گونه ای که متخصص طب فیزیکی و توانبخشی به بیمار آموزش می دهد، انجام دهد.
راه های درمان پاره شدن دیسک کمر به سن، جنس، میزان بیرون زدگی ماده ژلاتینی، میزان پیشرفت بیماری و علائم دیسک کمر مانند بی اختیاری ادرار و مدفوع بستگی دارد که در مراحل اولیه مرتبط با میزان درد نیست.
درمان دیسک کمر با طب سوزنی
امروزه طب سوزنی یکی از موثرترین و بهترین روش ها در درمان دیسک کمر می باشد. در این روش با استفاده از منافع طب سوزنی در کنار پولاریتی درمانی و کمک از تئوری های قطبیت، درمان بسیاری از بیماران دیسک کمر را به ارمغان می آورد. جالب است بدانید در بسیاری از نقاط دنیا از جمله در چین و آمریکا طب سوزنی الکترونیکی انتخاب اول مردم برای درمان دیسک کمر می باشد.
اوزون تراپی دیسک کمر
آیا به دنبال بهترین روش درمانی برای دیسک کمر خود هستید؟ آیا از عمل های جراحی برای درمان دیسک کمر خود نگران هستید؟ آیا در رابطه با درمان اوزون تراپی دیسک کمر اطلاعاتی کافی ندارید؟ اوزون چیست؟
ترکیب شدن اکسیژن با اتم اضافه را اوزون می گویند. این کار موجب می شود که اکسیژن قدرتمندی تولید شود. اوزون دارای انرژی بالایی می باشد و به همیت دلیل واکنش سریع تری نیز نشان می دهد. این کار باعث بهبود در سیستم ایمنی بدن می شود. هرچه سیستم ایمنی بهتر باشد، با اجسام خارجی راحت تر مقابله می کند. اوزون تراپی با تزریق گازهای گرید باعث می شود که سیستمهای آنتی اکسیدان در داخل بدن فعال شود.
مزایای اوزون تراپی دیسک کمر
از اوزون تراپی برای کاهش درد استفاده می شود. تزریق اوزون تراپی دارای مزایای گوناگونی می باشد. در ادامه به معرفی برخی این مزایا می پردازیم.
- درمان اوزون تراپی دارای حداقل تهاجم است.
- از درمان های سرپایی محسوب می شود.
- باعث بهبودی سریع در بیمار می شود.
- هزینه انجام درمان اوزون تراپی دیسک کمر نسبت به روش جراحی کمتر می باشد.
- روش درمان اوزون تراپی کمر بدون درد می باشد.
- عوارض انجام اوزون تراپی نسبت به روش جراحی بسیار کمتر می باشد.
فیزیوتراپی و ورزش
از فیزیوتراپی و طب فیزیکی، گاهی اوقات با اصطلاح توانبخشی عملکرد یاد میشود. پزشک جهت بهبود و حفظ تواناییهای کاربردی و ضروری برای انجام فعالیتهای زندگی روزمره، فیزیوتراپی را تجویز میکند. احتمال دارد فیزیوتراپی در درمان بدون جراحی دیسک کمر و محافظهکارانه پارگی و بیرون زدگی گنجانده شود یا به عنوان مراقبت پس از عمل جراحی در نظر گرفته شود. دکتر فیزیوتراپی، متخصص ماهر و دارای مجوزی است که در زمینهی درمانهای فعال و غیرفعال و زیست مکانیک آموزش دیده است. شماری از دکترهای فیزیوتراپی متخصص بخشی از بدن هستند یا با بیماران جهت رفع مشکل خاصی مانند گردن درد یا کمر درد کار میکنند. پس از آن که پزشک شما را به دکتر فیزیوتراپی معرفی کرد، او به نوبهی خود بر مبنای تجویز پزشک معرف، برنامه خاص درمان دیسک کمر را طرحریزی مینماید. در این برنامه اهداف درمانی و شرایط کنونی شما لحاظ میشود. این برنامه به تدریج تغییر مییابد و با افزایش آمادگی جسمی و نیازهایتان گسترش داده میشود.
تزریق داخل مفصلی
تزریق کورتون که می تواند به عنوان نرم کننده مفاصل مورد استفاده قرار گیرد.
سلول درمانی یا پی آر پی
پی آر پی (PRP) یک راه نوین و موثر برای درمان کمر درد است که با تزریق سلول های فرد می تواند بافت از بین رفته و تخریب شده ی مفاصل را ترمیم نماید.
هم اکنون با پیشرفت علم وتکنولوژی، سلول درمانی یک راه کار بسیار عالی و معجزه گر در درمان آرتروز و کمر درد می باشد. در آرتروزهای خفیف تا متوسط نتیجه PRP فوق العاده مناسب و درمانی کامل بوده و برای سال ها بیمار از درد راحت می شود، این شیوه درمانی حتی در آرتروزهای پیشرفته نیز کاربرد دارد، معمولا در این نوع آرتروزها، فرد کاندید مناسبی برای تعویض مفصل میباشند. در این مرحله PRP اثرات تسکینی بسیار فوق العاده ای دارد و ۵۰ تا ۸۰ درصد از درد بیمار به مدت یکسال کاهش پیدا می کند.
درمان خانگی پارگی دیسک کمر
استفاده متناوب از ماساژ یخ و گرم، استراحت در مرحله حاد بیماری، رعایت نکات اساسی در درمان دیسک کمر و انجام ورزش های روزانه دیسک کمر به خصوص در مرحله بدون درد، می تواند به عنوان درمان خانگی دیسک کمر به بیماران کمک شایانی نماید.